Κοινοί αγώνες ε/κ και τ/κ εργαζομένων για ειρήνη και επανένωση
Η επανέναρξη των συνομιλιών για το Κυπριακό μετά την εκλογή Ακιντζί δημιούργησε πολλές ελπίδες και προσδοκίες, ιδιαίτερα σε όσους τα τελευταία χρόνια αφιέρωσαν τις δυνάμεις τους για μια ειρηνική διευθέτηση που να επανενώνει το νησί. Τα σημάδια από τις πρώτες επαφές είναι θετικά.
Ηδη ο Ακιντζί προχώρησε στην κατάργηση των διατυπώσεων για όσους θα περνούν από τα οδοφράγματα στην άλλη πλευρά. Αυτό είναι ένα σημαντικό βήμα όχι τόσο για το ότι θα γλυτώνουν χρόνο και ταλαιπωρία όσοι θα περνούν στην άλλη πλευρά αλλά κυρίως για τον συμβολισμό του. Μέχρι τώρα για να περάσει κανείς από ή προς το βορρά θα έπρεπε να συμπληρώσει ένα έντυπο βίζας το οποίο ούτε λίγο ούτε πολύ σήμαινε ότι περνά σύνορα, μπαίνει σε άλλο κράτος. Αυτό δεν ισχύει πια. Με μια έννοια ο Ακιντζι αναιρεί από μόνος του ένα σημαντικό στοιχείο που ορίζει τα κράτη.
Μέτρα αποκατάστασης της εμπιστοσύνης εξάγγειλε και ο Αναστασιάδης αμέσως μετά την εκλογή Ακιντζι, αλλά δυστυχώς τα περισσότερα από αυτά είναι χωρίς ουσιαστικό περιεχόμενο και όφελος για τους απλούς τουρκοκύπριους. Εξάγγειλε την παραχώρηση της διαχείρισης των θρησκευτικών μνημείων των τουρκοκυπρίων στο νότο από το Εφκαφ (Θρησκευτικό Ιδρυμα των τ/κ), την παραχώρηση χαρτών για 28 ναρκοπέδια που βρίσκονται στο βορρά από το 1974, την πρόσληψη τουρκόφωνων (όχι τ/κ) στα κέντρα εξυπηρέτησης του Πολίτη και χαιρέτησε την προσπάθεια ενοποίησης του Κυπριακού ποδοσφαίρου με την προσχώρηση των τουρκοκυπριακών ομάδων στην ΚΟΠ.
Το τελευταίο μάλλον σαν θριαμβολογία μοιάζει αφού η ενοποίηση έγινε με τους όρους που επέβαλε η ΚΟΠ και η τουρκοκυπριακή ομοσπονδία δέχτηκε μεγάλη επίθεση από τους εθνικιστές της άλλης πλευράς. Η διαχείριση των θρησκευτικών μνημείων ανήκει έτσι και αλλιώς στη θρησκευτική ηγεσία της κάθε πλευράς με βάσει το Σύνταγμα του ’60. Απλώς μέχρι τώρα δεν το εφάρμοζαν παραβιάζοντας το Σύνταγμα.
Αν ο Αναστασιάδης ήθελε πράγματι να δείξει καλή διάθεση και να καλλιεργήσει την εμπιστοσύνη θα μπορούσε να επαναφέρει το δικαίωμα των τουρκοκυπρίων για ιατροφαρμακευτική περίθαλψη στα δημόσια νοσοκομεία. Κάτι που τους το στέρησε αμέσως μετά την εκλογή του, επιβάλλοντας όρους που είναι αδύνατο να καλύπτουν οι τουρκοκύπριοι, φορολογική δήλωση και καταβολή κοινωνικών ασφαλίσεων για τα δυο τελευταία χρόνια. Αυτό θα ήταν ένα μέτρο που πραγματικά θα ανακούφιζε χιλιάδες απλούς τουρκοκύπριους.
Αυτά, αλλά και οι κολοτούμπες που έκανε ο Αναστασιάδης τα τελευταία χρόνια για να εξασφαλίσει την συνεργασία του ΔΗΚΟ και της ΕΔΕΚ σε κοινοβουλευτικό επίπεδο και να περνά τα μνημονιακά μέτρα θα πρέπει να μας κάνουν πολύ επιφυλακτικούς για την ειλικρινή του διάθεση για ένα «έντιμο συμβιβασμό» όπως ισχυρίζεται.
Δίπλα από αυτό θα πρέπει να βάλουμε και τη…
Χορωδία του απορριπτισμού
Η εκλογή Ακιντζί και ο κίνδυνος οι συνομιλίες να καταλήξουν σε μια συμφωνημένη διευθέτηση έσπρωξε τα κόμματα του απορριπτισμού, ΔΗΚΟ, ΕΔΕΚ, Συμμαχία Πολιτών, Ευρωκό και Οικολόγοι να ξεκαθαρίσουν ότι δεν πρόκειται να δεχτούν κανένα συμβιβασμό. Η ΕΔΕΚ προχώρησε πρώτη να αποκηρύξει τη Διζωνική Δικοινοτική Ομοσπονδία ενώ στην ίδια κατεύθυνση κινούνται και οι υπόλοιποι που τυπικά μέχρι τώρα δήλωναν ότι συμφωνούν.
Δεν ξέρουμε πόσο αυτοί θα συνεχίσουν να επηρεάζουν τον Αναστασιάδη ο οποίος δεν έχει κοινοβουλευτική πλειοψηφία και χρειάζεται κάποιους από αυτούς και κυρίως το ΔΗΚΟ για να εξασφαλίζει πλειοψηφίες στη Βουλή. Ακόμη και το ίδιο το κόμμα του Αναστασιάδη που για χρόνια καλλιεργεί τον εθνικισμό, στραβοκοιτάζει προς τον απορριπτισμό. Οι συνθήκες της οικονομικής υπεροχής που υπήρχαν όταν ο ΔΗΣΥ ακολουθούσε μια ρεάλ πολιτίκ στη βάση του ότι οι ελληνοκύπριοι ήταν η ισχυρή οικονομικά κοινότητα και μπορούσε να κάνει κάποιες παραχωρήσεις σε συνταγματικές ρυθμίσεις ώστε να εξασφαλίσει πρόσβαση και κάποιο έλεγχο στο βόρειο μέρος του νησιού έχουν παρέλθει ανεπιστρεπτί. Σήμερα ο ελληνοκυπριακός καπιταλισμός βρίσκεται στη χειρότερη του κρίση, από το ’74 και τέτοιες σκέψεις είναι απαγορευμένες.
Βέβαια από την άλλη η προοπτική μιας συμφωνημένης διευθέτησης και η προοπτική ανοικοδόμησης της Αμμοχώστου και άλλων περιοχών ή ακόμη και η εκμετάλλευση των όποιων κοιτασμάτων υδρογονανθράκων υπάρχουν, αν υπάρχουν είναι μια ευκαιρία που δεν θα ήθελαν να την χάσουν. Δεν θα θυσιάσουν όμως τα στρατηγικά συμφέροντα, ούτε του ελληνοκυπριακού καπιταλισμού ούτε του ελληνικού, (στο βαθμό που ταυτίζονται), για να το πετύχουν.
Γι αυτό δίπλα από τις συνομιλίες βλέπουμε να κτίζονται και να αναπτύσσονται οι άξονες Κυπρος - Ελλάδα - Ισραήλ, και Κύπρος – Ελλάδα - Αιγυπτος. Την ώρα που χιλιάδες αγωνιστές σαπίζουν στις φυλακές του δικτάτορα Αλ Σίσι ο Αναστασιάδης μαζί με τον Τσίπρα στρώνουν κόκκινα χαλιά να τον υποδεχτούν. Τα ίδια έκαναν με τον Νετανιάχου, ενώ τα ισραηλινά μαχητικά πετούν πάνω από την Κύπρο σε κοινές ασκήσεις με την εθνοφρουρά.
Αυτά δεν είναι καλά σημάδια. Δεν μπορούμε να τους έχουμε καμιά εμπιστοσύνη ότι ενδιαφέρονται για την ειρήνη στο νησί ή ότι θέλουν πραγματικά μια δημοκρατική και κοινά αποδεχτή συμφωνία στο κυπριακό που θα σέβεται τα δικαιώματα όλων των κατοίκων του νησιού, ε/κ, τ/κ, αρμενίων, μαρωνιτών, μεταναστών και όσων άλλων έχουν το νησί μας σαν πατρίδα.
Δράση από τα κάτω
Μπορεί να συνομιλούν, μπορεί ακόμη και να καταλήξουν σε συμφωνία. Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι θα εξασφαλίσουν την ειρήνη, τη συμφιλίωση και τη συνεργασία των απλών ανθρώπων που ζουν στο νησί, ούτε ότι το νησί μας δεν θα συνεχίσει να είναι το αβύθιστο αεροπλανοφόρων των ιμπεριαλιστών από το οποίο θα συνεχίσουν να εφορμούν εναντίον των λαών της περιοχής όπως στο Ιράκ, τη Παλαιστίνη, τη Λιβύη και αλλού. Αυτό εξάλλου φαίνεται και από τους κοινούς σχεδιασμούς για «ασφάλεια και ειρήνη στη περιοχή». Με τις ίδιες δικαιολογίες οργανώθηκαν και οι επιδρομές των ιμπεριαλιστών στη Μέση Ανατολή.
Μόνο η ενότητα στη βάση της κοινωνίας και οι κοινοί αγώνες ελληνοκυπρίων και τουρκοκυπρίων εργαζομένων μπορούν να δημιουργήσουν τις προϋποθέσεις για ειρήνη και δημοκρατία στο νησί. Οι κοινοί αγώνες ενάντια στον εθνικισμό, το ρατσισμό, το φασισμό και τις πολιτικές λιτότητας.
Εξάλλου οι σημερινές εξελίξεις δεν είναι άσχετες με όσα έχουν γίνει σε αυτή την κατεύθυνση τα τελευταία χρόνια. Οι δικοινοτικές εκδηλώσεις έχουν απλωθεί πια σε όλους τους τομείς, πολιτικούς, κοινωνικούς, πολιτιστικούς. Το άνοιγμα των οδοφραγμάτων έφερε πολύ κόσμο κοντά και έκτισε σχέσεις αλληλεγγύης και συνεργασίας. Κοινές εκδηλώσεις για την αποστρατικοποίηση της Λευκωσίας, ενάντια στους φασίστες, για την ειρήνη, για να τιμήσουμε τα αθώα θύματα των πολέμων στην Κύπρο, για άνοιγμα περισσότερων οδοφραγμάτων. Τα δυο τελευταία χρόνια είχαμε κοινό γιορτασμό της πρωτομαγιάς από την ΠΕΟ και τουρκοκυπριακά Συνδικάτα. Υπάρχουν πια πολλοί μικτοί γάμοι, παρά τις δυσκολίες που βάζει το Σύνταγμα. Κοινές εμπορικές δραστηριότητες ιδιαίτερα στους χώρους που άνοιξαν τα οδοφράγματα. Έχουν αναστηλωθεί πολλά μνημεία θρησκευτικής και πολιτιστικής κληρονομιάς και στις δυο πλευρές. Πέρυσι είχαμε και το πρώτο κοινό ψηφοδέλτιο από τη Δικοινοτική Ριζοσπαστική Αριστερή Συνεργασία στις ευρωεκλογές. Φέτος είχαμε την απόφαση για ενοποίηση του ποδοσφαίρου ενώ για πρώτη φορά σε σχολείο με ελληνοκυπριακή πλειοψηφία εκλέχθηκε τουρκοκύπριος μαθητής σαν πρόεδρος.
Είναι σίγουρο ότι όλα αυτά επηρέασαν το κλίμα και στις δύο πλευρές με αποτέλεσμα να περιθωριοποιηθούν οι εθνικιστές. Κάτι που έπαιξε σημαντικό ρόλο στο να εκλεγεί ο Ακιντζί αλλά και να μειωθεί η επιρροή των απορριπτικών κομμάτων και στις δυο πλευρές.
Τέτοιου είδους εκδηλώσεις και δραστηριότητες είναι που χρειάζεται να προωθήσουμε και όχι απλά να χειροκροτούμε τον Ακιντζί και τον Αναστασιάδη. Να είμαστε εκεί για να νοιώθουν την πίεση μας και την αποφασιστικότητα μας για ειρήνη, συμφιλίωση, συνεργασία και αλληλεγγύη ανάμεσα στους απλούς ανθρώπους του νησιού μας.